Mozga trzcinowata – jakie są jej odmiany, uprawa i zastosowanie
Mozga trzcinowa to gatunek traw występujących na nizinnych terenach Polski. Jest łatwa w uprawie dzięki odporności na skrajne temperatury. Łatwo się rozprzestrzenia. Jest trawą użytkową o różnym zastosowaniu.
Mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea)
Mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea L.) to wieloletnia bylina. Pochodzi z rodziny wiechlinowatych. Lubi rosnąć na łąkach i terenach zalewowych, gdzie występuje żyzna gleba. Ze względu na swoje walory estetyczne jest uprawiana przez człowieka. Wyglądem mozga trzcinowa przypomina trzcinę pospolitą. Rośnie na wysokość od 1 do 3 metrów. Łodyga posiada dużo połyskujących, wąskich liści. Kwiaty tworzą wiechy w kolorze brunatno-czerwonym, a liście są szarozielone. Kłosy mozgi są jasnozielone, często zdarza się, że są pokryte ciemniejszą zielenią lub fioletem. Roślina wydaje niewielkie owoce – zierniaki, które okrywa srebrzysta plewka, Kwitnienie przypada na okres czerwca i lipca. Cechą wyróżniającą mozge trzcinową jest silne ukorzenienie oraz długa podziemna łodyga. W sprzyjających warunkach silnie się rozrasta i tworzy zgrupowania, które nazywane są szuwarami mózgowymi.
Mozga trzcinowata uprawa i pielęgnacja.
Tereny zalewowe, łąki nadrzeczne i tereny podmokłe to najlepsze i naturalne środowisko mozgi. Mozga trzcinowa ma dużą tolerancję na wysychanie oraz zanieczyszczenia gleby. Niekorzystny wpływ ma zanurzenia w wodzie, które może prowadzić do gnicia korzenia i osłabienia trawy. Mozga najlepiej rozwija się na stanowiskach nasłonecznionych lub lekko zacienionych. Gleba do uprawy powinna być żyzna, dość wilgotna i próchniczna. Najlepsze będzie dla mozgi trzcinowej sąsiedztwo zbiorników i brzegów rzek czy strumieni. Jest to gatunek odporny na niekorzystne warunki atmosferyczne i inne trudne warunki wzrostowe.
Sadząc mozgę warto zadbać o przestrzeń, ponieważ trawa rozrasta się przez podziemne rozłogi i potrzebuje miejsca. Jeśli jednak chcemy uniknąć nadmiernego rozrostu warto zainstalować podziemne zapory dla rozłogów. Można też uprawiać mozgę w pojemnikach dostosowanych do jej potrzeb i wielkości.
Zastosowanie
Mozga trzcinowa chętnie wykorzystywana jest w pokarmie dla zwierząt ponieważ jest wartościowa i dostarcza białko i cukry. Długo utrzymuje wodę dlatego wykorzystywana jest jako świeża pasza. Ważne by została skoszona przed wykłoszeniem się, bo po nim szybko drewnieje. Może dać nawet trzy pokosy, ponieważ szybko odrasta po skoszeniu. Zwykle jednak plantatorzy uzyskują 2 pokosy w ciągu roku. Mozga nie nadaje pod uprawę pastwiska dla zwierząt ze względu na podatność na uginanie i złą tolerancję na podgryzanie. Znajduje zastosowanie w uprawie energetycznej, ponieważ charakteryzuje się szybkim przyrostem biomasy. Może być spalana w formie balotów lub brykietu. Jest również stosowana w biogazowniach, które produkują biometan. Dostarcza również włókna, które swoje zastosowanie znajdują w procesie wytwarzania masy celulozowej i papieru.
Odmiany mozgi trzcinowatej
Mozga trzcinowa posiada kilka odmian. Odmiana Motycka charakteryzuje się dobrymi właściwościami pastewnymi. Preferuje wilgotne tereny o żyznej glebie. Odmiana Feesey wyróżnia się liśćmi w biało zielone pasy dzięki czemu ta odmiana sprawdza się jako ozdoba oczek wodnych, skalniaków i sadzawek ogrodowych. Kolejna odmiana to Luteopicta, która wyróżnia się jasnożółtymi pasmami biegnącymi wzdłuż liści. Osiąga wysokość do 1 m. Idealnie wkomponuje się w otoczenie i ozdobi taras czy balkon. Wyróżnia się jeszcze odmianę Picta, która posiada kremowe podłużne pasma. Szybko się rozrasta dlatego zaleca się sadzić ją w pojemnikach. Może stanowić element dekoracyjny sadzawek czy oczek wodnych. Jest jeszcze odmiana Dwart Gartes, która osiąga wysokość 60 do 90 centymetrów. Kwitnie od czerwca. Wiechy przybierają kolor od seledynowego, poprzez biały, a kończąc na żółtozłotym. Ma dużą tolerancję jeśli chodzi o rodzaj gleby, preferuje stanowiska słoneczne i wilgotne.